Жамоатчилик экспертизаси ўтказилган яна бир норматив-ҳуқуқий ҳужжат лойиҳаси хусусида

“Ўзбекистон Республикаси Савдо-саноат палатаси тўғрисида”ги Қонуннинг 22-моддасида белгиланган Савдо-саноат палатасининг қонун ижодкорлиги соҳасидаги ваколатларини амалга оширган ҳолда, Палата томонидан қонунчилик ҳужжатлари лойиҳалари юзасидан Жамоатчилик экспертизалари ўтказилиб, уларнинг тадбиркорлик фаолиятига таъсирини баҳолаган ҳолда, салбий ҳамда ижобий характердаги Хулосалар бериб келинмоқда.

Хусусан, жорий йилнинг ўтган даври мобайнида 770 та норматив-ҳуқуқий ҳужжат лойиҳаси Палата томонидан кўриб чиқилиб, Жамоатчилик экспертизаси хулосалари берилди.

Мисол учун, Ўзбекистон Республикаси Марказий банки томонидан ишлаб чиқилган Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Товар омборлари фаолиятини ташкил этиш ва омбор гувоҳномасидан фойдаланишни тартибга солиш тўғрисида”ги Қарори лойиҳаси  жамоатчилик экспертизасидан  ўтказилиб, у юзасидан қуйидагича Жамоатчилик экспертизаси хулосаси берилди:

1. Лойиҳа 1-иловаси 2-банди тўртинчи хатбошига кўра “сертификатга эга бўлган товар омбори (кейинги ўринларда – сертификатланган омбор) – товарларни сақлаш бўйича хавфсизлик ва сифатни бошқариш тизимлари асосида сертификатга эга бўлган товар омбори”, - деб белгиланган.

Бироқ, шуни таъкидлаш лозимки, Ўзбекистон Республикасининг “Маҳсулотлар ва хизматларни сертификатлаштириш тўғрисида”ги Қонунига мувофиқ cертификатлаштиришобъекти сифатида маҳсулотлар, хизматлар, шу жумладан дастурий ва бошқа илмий-техникавий маҳсулотлар ҳисобланиши белгиланган.

Бундан кўриниб турибдики, товар омбори сертификатлаштириш объекти ҳисоболанмайди, чунки товар омбори бино иншоотлар тоифасига киради.

Шунингдек, Фуқаролик кодекси 905-моддасигамувофиқ, товар омбори стандартлар, техникавий шартлар, технология йўриқномалари, сақлаш йўриқномалари, айрим турдаги товарларни сақлаш қоидалари, омбор учун мажбурий бўлган бошқа махсус норматив ҳужжатлар асосида тартибга солинади.

Товар омборларини ташкил қилиш учун сертификат талаб этилиши амалиётда мазкур фаолият билан боғлиқ бўлган жараённинг мураккаблашишига ва тадбиркорлик субъектларидан ортиқча хужжатларнинг талаб этилишига олиб келиши мумкин.

Юқоридагиларни инобатга олиб ҳамда тадбиркорлик фаолиятини тартибга соладиган маъмурий қонунчиликни соддалаштириш, маъмурий тартиб-таомиллар турларини қисқартириш ва тадбиркорлик фаолиятини амалга ошириш учунқулай шарт-шароитларни яратиш мақсадида, лойиҳа 1-иловаси 2-банди тўртинчи хатбошидан ва лойиҳанинг барча бандларидан “сертификатланган” деган сўзларни чиқариб ташлаш лозим.

2. Лойиҳа 3-иловасига кўра, товар омборларининг ягона давлат реестрини юритиш, товар омборларини тоифаларга ажратиш назарда тутилган.

Бироқ, лойиҳани ишлаб чиқиш учун асос бўлган Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 10 ноябрдаги ПҚ–2-сон Қарорида товар омборларининг ягона давлат реестрини юритиш белгиланмаган.

Қолаверса, товар омборларига қўйиладиган талаблар жуда мураккаб қилиб белгиланган. Ҳали ривожланмаган соҳага бу каби жуда оғир ва мураккаб талабларнинг қўйилиши амалиётда мазкур нормаларнинг ишламаслигига олиб келади.

Шу боис, товар омборларининг ягона давлат реестрининг юритилиши ҳамда товар омборларига бу каби талабларни белгилашнинг мақсадга мувофиқлиги масаласини қайта кўриб чиқиш лозим.

ССП Матбуот хизмати