Тадбиркорларни тоифаларга ажратиш мезонлари белгиланмоқда

Президент томонидан 10.02.2023 йилдаги “Тадбиркорлик субъектларини тоифаларга ажратиш мезонлари ҳамда солиқ сиёсати ва солиқ маъмуриятчилигини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ–21-сон Фармон имзоланди.

Ҳужжатга кўра, тадбиркорлик субъектлари қуйидаги мезонларга кўра тоифаларга ажратилмоқда:

• кичик тадбиркорлик субъектлари:
• ЯТТ;
• микрофирмалар – таъсисчилари жисмоний шахслар бўлган ҳамда жами даромади йил давомида 1 млрд сўмгача бўлган тадбиркорлар;
• кичик корхоналар – жами даромади йил давомида 1-10 млрд сўмгача бўлган тадбиркорлар, шунингдек, таъсисчилари юридик шахс бўлган микрофирмалар;
• ўрта тадбиркорлик субъектлари – жами даромади йил давомида 10-100 млрд сўмгача бўлган тадбиркорлар;
•  йирик тадбиркорлик субъектлари – жами даромади йил давомида 100 млрд сўм ва ундан юқори бўлган тадбиркорлар.

2023 йил 1 апрелдан:

• Тадбиркорлик фаолиятини қўллаб-қувватлаш давлат жамғармаси ҳисобидан 1 йилда бир маротаба ўрта тадбиркорлик субъектларига мол-мулкни суғурта қилиш харажатларининг 50%, бироқ БҲМнинг 20 бараваридан ошмаган қисми қоплаб берилади;

• даромади 10 миллиард сўмдан кам бўлмаган тадбиркорлар учун давлат харидларида 20 фоизлик квота жорий этилади. Ушбу харидлар доирасида тузиладиган шартномаларда олдиндан тўлов миқдори 50 % этиб белгиланади.

• давлат харидларида энг яхши таклифларни танлаш ва тендер савдоларида иштирокчилар таклифларини баҳолашда ҚҚС суммаси инобатга олинмайди;

• юқори қўшилган қийматли мис маҳсулотларини экспорт қилувчи корхоналарнинг маҳсулотлар ишлаб чиқариш ва уларни ташқи бозорга сотиш билан боғлиқ харажатларини экспорт қийматининг 6%гача қоплаш тартиби бекор қилинади.
• “Навоий кон-металлургия комибанати” АЖ ва “Олмалиқ кон-металлургия комбинати” Инновацион фаолиятни қўллаб-қувватлаш жамғармасига 10 млрд сўмдан ажратишади.

Дори воситаларининг давлат соғлиқни сақлаш муассасаларига бепул берилиши ёки амал қилиш муддати қисқалиги сабабли нархи пасайтирилган қиймат бўйича реализация қилиниши иқтисодий жиҳатдан ўзини оқлайдиган харажатлар (зарарлар) деб эътироф этилади ва фойда солиғини ҳисоблашда чегириб ташланади.

2023 йил 1 октябрга қадар тажриба тариқасида товарларни (хизматларни) сотиб олиш ва (ёки) реализация қилиш била боғлиқ битимларда иштирок этган контрагентлар – сотувчилар (харидорлар) томонидан ҚҚС кам тўланганлиги (солиқ узилиши) аниқланганда, Солиқ қўмитасига мазкур контрагентларга нисбатан солиқ назоратини тайинлаш ҳуқуқи берилмоқда.

2023 йил 1 майдан қуйидагилар мажбурий ҳисобланади:

• автомобилларга газ тўлдириш компрессор станциялари ва автомобилларга газ қуйиш станцияларида электрон ўлчаш ускуналари ва онлайн видео камераларини ўрнатиш ҳамда уларни солиқ органларининг ахборот тизимлари билан интеграция қилиш;
• пахта, ғалла ёки шолини қабул қилиш ва ҳисобини юритиш бўйича ахборот тизимларининг операторлари ўз тизимларини солиқ органларининг ахборот тизимлари билан интеграция қилиши;
• тўлов хизматларини кўрсатувчи ташкилотлар жисмоний шахслар ўртасида пул ўтказмалари амалга оширилганда, уларга кўрсатилган хизматлар учун (олинган ҳақ, комиссия учун “0” сўм бўлган тақдирда ҳам) электрон ҳисобварақ-фактуралар тақдим этиш ва расмийлаштириш.

Ҳужжат Қонунчилик маълумотлари миллий базасида эълон қилинган ва 10.02.2023 йилдан кучга кирди.

Собир Нурбердиев