Tadbirkorlarni toifalarga ajratish mezonlari belgilanmoqda

Prezident tomonidan 10.02.2023 yildagi “Tadbirkorlik subʼektlarini toifalarga ajratish mezonlari hamda soliq siyosati va soliq maʼmuriyatchiligini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF–21-son Farmon imzolandi.

Hujjatga ko‘ra, tadbirkorlik subʼektlari quyidagi mezonlarga ko‘ra toifalarga ajratilmoqda:

• kichik tadbirkorlik subʼektlari:
• YATT;
• mikrofirmalar – taʼsischilari jismoniy shaxslar bo‘lgan hamda jami daromadi yil davomida 1 mlrd so‘mgacha bo‘lgan tadbirkorlar;
• kichik korxonalar – jami daromadi yil davomida 1-10 mlrd so‘mgacha bo‘lgan tadbirkorlar, shuningdek, taʼsischilari yuridik shaxs bo‘lgan mikrofirmalar;
• o‘rta tadbirkorlik subʼektlari – jami daromadi yil davomida 10-100 mlrd so‘mgacha bo‘lgan tadbirkorlar;
•  yirik tadbirkorlik subʼektlari – jami daromadi yil davomida 100 mlrd so‘m va undan yuqori bo‘lgan tadbirkorlar.

2023 yil 1 apreldan:

• Tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab-quvvatlash davlat jamg‘armasi hisobidan 1 yilda bir marotaba o‘rta tadbirkorlik subʼektlariga mol-mulkni sug‘urta qilish xarajatlarining 50%, biroq BHMning 20 baravaridan oshmagan qismi qoplab beriladi;
• daromadi 10 milliard so‘mdan kam bo‘lmagan tadbirkorlar uchun davlat xaridlarida 20 foizlik kvota joriy etiladi. Ushbu xaridlar doirasida tuziladigan shartnomalarda oldindan to‘lov miqdori 50 % etib belgilanadi.
• davlat xaridlarida eng yaxshi takliflarni tanlash va tender savdolarida ishtirokchilar takliflarini baholashda QQS summasi inobatga olinmaydi;
• yuqori qo‘shilgan qiymatli mis mahsulotlarini eksport qiluvchi korxonalarning mahsulotlar ishlab chiqarish va ularni tashqi bozorga sotish bilan bog‘liq xarajatlarini eksport qiymatining 6%gacha qoplash tartibi bekor qilinadi.
• “Navoiy kon-metallurgiya komibanati” AJ va “Olmaliq kon-metallurgiya kombinati” Innovatsion faoliyatni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasiga 10 mlrd so‘mdan ajratishadi.

Dori vositalarining davlat sog‘liqni saqlash muassasalariga bepul berilishi yoki amal qilish muddati qisqaligi sababli narxi pasaytirilgan qiymat bo‘yicha realizatsiya qilinishi iqtisodiy jihatdan o‘zini oqlaydigan xarajatlar (zararlar) deb eʼtirof etiladi va foyda solig‘ini hisoblashda chegirib tashlanadi.

2023 yil 1 oktabrga qadar tajriba tariqasida tovarlarni (xizmatlarni) sotib olish va (yoki) realizatsiya qilish bila bog‘liq bitimlarda ishtirok etgan kontragentlar – sotuvchilar (xaridorlar) tomonidan QQS kam to‘langanligi (soliq uzilishi) aniqlanganda, Soliq qo‘mitasiga mazkur kontragentlarga nisbatan soliq nazoratini tayinlash huquqi berilmoqda.

2023 yil 1 maydan quyidagilar majburiy hisoblanadi:

• avtomobillarga gaz to‘ldirish kompressor stansiyalari va avtomobillarga gaz quyish stansiyalarida elektron o‘lchash uskunalari va onlayn video kameralarini o‘rnatish hamda ularni soliq organlarining axborot tizimlari bilan integratsiya qilish;
• paxta, g‘alla yoki sholini qabul qilish va hisobini yuritish bo‘yicha axborot tizimlarining operatorlari o‘z tizimlarini soliq organlarining axborot tizimlari bilan integratsiya qilishi;
• to‘lov xizmatlarini ko‘rsatuvchi tashkilotlar jismoniy shaxslar o‘rtasida pul o‘tkazmalari amalga oshirilganda, ularga ko‘rsatilgan xizmatlar uchun (olingan haq, komissiya uchun “0” so‘m bo‘lgan taqdirda ham) elektron hisobvaraq-fakturalar taqdim etish va rasmiylashtirish.

Hujjat Qonunchilik maʼlumotlari milliy bazasida eʼlon qilingan va 10.02.2023 yildan kuchga kirdi.

Sobir Nurberdiyev