Jamoatchilik ekspertizasi oʼtkazilgan yana bir normativ-huquqiy hujjat loyihasi xususida

“Oʼzbekiston Respublikasi Savdo-sanoat palatasi toʼgʼrisida”gi Qonunning 22-moddasida belgilangan Savdo-sanoat palatasining qonun ijodkorligi sohasidagi vakolatlarini amalga oshirgan holda, Palata tomonidan qonunchilik hujjatlari loyihalari yuzasidan Jamoatchilik ekspertizalari oʼtkazilib, ularning tadbirkorlik faoliyatiga taʼsirini baholagan holda, salbiy hamda ijobiy xarakterdagi Xulosalar berib kelinmoqda.

Xususan, joriy yilning oʼtgan davri mobaynida 75 ta normativ-huquqiy hujjat loyihasi Palata tomonidan koʼrib chiqilib, Jamoatchilik ekspertizasi xulosalari berildi.

Misol uchun, Oʼzbekiston Respublikasi Energetika vazirligi tomonidan ishlab chiqilgan Oʼzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Yoqilgʼi-energiya resurslaridan yanada samarali va oqilona foydalanish chora-tadbirlari toʼgʼrisida”gi Qarori (ID-26429) loyihasi  jamoatchilik ekspertizasidan  oʼtkazilib, u yuzasidan quyidagicha Jamoatchilik ekspertizasi xulosasi berildi:

Loyihaning 2-bandiga koʼra, “Belgilansinki, mazkur qaror kuchga kirgandan 2025 yil 1 yanvarga qadar respublika hududlarida tadbirkorlik subʼektlari tomonidan avtomobillarga gaz toʼldirish kompressor shaxobchalari hamda tabiiy gazdan foydalangan holda qurilish materiallari, jumladan pishgan gʼisht, ohak va gips ishlab chiqarish korxonalari hamda issiqxona xoʼjaliklari qurilishiga yer uchastkalarini ajratilishiga moratoriy eʼlon qilinadi”.

Taʼkidlash lozimki, ushbu band bilan 2025 yil 1 yanvarga qadar avtomobillarga gaz toʼldirish kompressor shaxobchalari hamda tabiiy gazdan foydalangan holda qurilish materiallari, jumladan pishgan gʼisht, ohak va gips ishlab chiqarish korxonalari hamda issiqxona xoʼjaliklari qurilishiga yer uchastkalarini ajratmaslik taklif etilmoqda.

Mazkur norma yetkazib beriladigan tabiiy gaz resurslarini cheklanganligi hamda aholi xonadonlari, ijtimoiy soha obʼektlari va issiqlik taʼminoti korxonalariga tabiiy gazni barqaror yetkazib berishni taʼminlash bilan asoslantirilgan.

Biroq, shuni inobatga olish joizki, taklif etilayotgan norma tabiiy gaz yetkazib berishdagi muammolarga yechim boʼla olmaydi, aksincha ishbilarmonlik muhitining keskin yomonlashishiga sabab boʼladi.

Shuningdek, hozirgi kunda, aholi soni oshib borayotgan bir vaqtda bu kabi normaning belgilanishi aholini ish bilan taʼminlashda ham bir qator muammolarni keltirib chiqarishi mumkin. Chunki, aynan tadbirkorlik subyektlari aholini ish bilan taʼminlashda asosiy rol oʼynaydi.

Koʼrinib turibdiki, yuqoridagi norma bilan muammoga faqat bir tomonlama yechim topishga harakat qilingan. Bunda mazkur tartib oqibatida kelib chiqadigan boshqa muammolar tahlil qilinmagan.

Xususan, taklif etilayotgan tartib amalda avtotransport vositalari yoqilgʼisi, qurilish materiallari hamda oziq-ovqat mahsulotlari narxlari oshib ketishiga, oziq-ovqat mahsulotlari tanqisligiga, shuningdek qishloq xoʼjaligi va qurilish materiallari eksportining pasayib ketishiga olib keladi.

Bundan tashqari, tadbirkorlik faoliyati uchun yer ajratish masalalari Yer kodeksi hamda Prezident farmon va qarorlari bilan belgilangan bir holda, yuridik jihatdan quyi turuvchi Vazirlar Mahkamasi qarori bilan bunday cheklovning joriy etilishi mazmunan Hukumat qarorining yuqori turuvchi boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga zid kelib qolishiga sabab boʼladi.

Umuman olganda, mazkur norma hozirgi kunda Prezidentimiz tashabbusi bilan olib borilayotgan tadbirkorlik subʼektlari sonini oshirish boʼyicha islohotlarga mazmunan zid keladi.

Shu bilan birga, taʼkidlash joizki, yuqoridagi muammoni yer berishni cheklash bilan emas, balki tabiiy gaz qazib olishni va import qilishni shuningdek, alternativ energiya manbalaridan foydalanishni koʼpaytirish orqali hal etish toʼgʼri boʼlar edi.

Yuqoridagilardan kelib chiqib, loyiha 2-bandini chiqarib tashlash lozim.

SSP Matbuot xizmati